Ιερά Μονή της Παναγίας της Κοσμοσώτειρας

Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Κοσμοσώτειρας είναι βυζαντινό μοναστήρι που ιδρύθηκε από τον σεβαστοκράτορα Ισαάκιο Κομνηνό, πιθανότατα κατά το 1152 μΧ. Θεωρείται το καλύτερο δείγμα της υψηλής τέχνης του 12ου αιώνα της Σχολής της Κωνσταντινούπολης στον ελλαδικό χώρο και αποτελεί το προσκυνηματικό κέντρο των απανταχού Θρακιωτών.
Η ιστορία συνδέει τη Μονή της Παναγίας της Κοσμοσώτειρας με την ίδρυση και εξέλιξη της Βυζαντινής Βήρας δηλαδή των Φερών. Η Μονή λειτουργούσε ως μοναστηριακό συγκρότημα περίπου μέχρι τα μέσα του 14ου αιώνα. Εικάζεται ότι είναι και το μέρος όπου τάφηκε ο Βυζαντινός πρίγκιπας Ισαάκιος Κομνηνός, γιος του Αλέξιου Α’, που την ίδρυσε και συνέθεσε και το τυπικό της. Κατά την Οθωμανική περίοδο γκρεμίστηκαν τα τείχη και τα περισσότερα κτίσματα της Μονής και μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος. Λειτούργησε ως τζαμί μέχρι και το 1920. Δέκα χρόνια αργότερα ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες συντήρησης και κατά τις επόμενες δεκαετίες και ως τις μέρες μας, πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες επεμβάσεις συντήρησης και αναστήλωσης.